26 Lutego 2024
Konferencja Ochrony Roślin: badanie pozostałości środków ochrony roślin Drukuj
Badania płodów rolnych przez Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w porozumieniu z Głównym Inspektorem Ochrony Roślin i Nasiennictwa są realizowane od 1996 r. Badania są finansowane z dotacji celowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W roku 2023 IOR-PIB przebadał 1819 próbek pobranych przez inspektorów PIORiN z 51 produktów (z województwa lubuskiego 90 próbek). Próbki przebadano na obecność 610 substancji czynnych ś. o. r i/lub ich pochodnych. 150 prób było badanych na obecność glifosatu. Były to min. groch, gryka, jęczmień, proso, pszenica.
Pobrano 730 prób z grupy zboża: najwięcej z pszenicy, pszenżyta i żyta.
Grupa warzywa to 597 prób, najliczniej koper, fasola, por, ogórek, pomidor i sałata.
Grupa owoce/orzechy – 344 próbki, najliczniej reprezentowane są borówki, czereśnie, maliny i truskawki.
Grupa nasiona roślin strączkowych to 48 prób: groch, fasola, soja.
Ponadto badano również rośliny cukrodajne (burak cukrowy), paszowe (bobik), przyprawy i zioła (kminek), nasiona oleiste (ostropest).
Pozostałości glifosatu stwierdzono w 4 ze 150 przebadanych prób co stanowi 2,7% badanych prób. Przekroczeń nie stwierdzono.
Pozostałości środków ochrony roślin wykryto w 677 próbach, co stanowi 37,2 % badanego materiału. Stwierdzono 99 związków.
Wykrycia pozostałości środków ochrony roślin kształtowały się następująco w poszczególnych grupach w ujęciu procentowym:
Warzywa- 45,6%:
Owoce/orzechy – 55,8%;
Zboża - 22,3 %, NDP 0,1 %
Nasiona oleiste – 11,1%;
Nasiona roślin strączkowych - 6,3 %;
Rośliny cukrodajne – 56,1%;
Rośliny paszowe - pozostałości nie wykryto.
W 30 próbkach (1,7%) wykryto pozostałości środków ochrony roślin na poziomach przekraczających normy najwyższych dopuszczalnych poziomów, tzw. NDP, a dla trzech z nich (0,2 %) wystawiono powiadomienia RASF (powiadomienia o niebezpiecznej żywności lub paszach).
W 172 badanych próbach (9,5%) stwierdzono obecność substancji niedozwolonych w danej uprawie. Procent wykryć substancji niedozwolonych kształtuje się następująco w poszczególnych grupach upraw: warzywa 17,3%, zboża 2,8%, owoce 9,6%, nasiona roślin strączkowych 4,2%, rośliny cukrodajne 5,3%, przyprawy 90,9%. Wysoki procent wykryć w przyprawach wynika z małej ilości prób.
W badanych próbach 79% wykryć było na poziomie mniejszym lub równym 10% wartości NDP. 25% wykryć na poziomie mniejszym lub równym 0,01 mg/kg.
To, że w próbce wykryto pozostałości środków ochrony roślin nie świadczy, że żywność jest skażona i niebezpieczna dla potencjalnego konsumenta. Mówi to tylko tyle, że środki były stosowane w trakcie uprawy. Dopiero przekroczenie NDP stanowi, i to nie w każdym przypadku, zagrożenie dla konsumenta.
Powyżej przedstawiono jedynie wyniki badań prowadzonych przez IOR-PIB Poznań. Należy jednak nadmienić, że badania pozostałości środków ochrony roślin we współpracy z PIORIN prowadzi również Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach oraz Centralne Laboratorium GIORiN w Toruniu.
Tekst: Aleksandra Wolniewicz
Źródło: Referat 64 Sesja IOR-PIB. 7-8 luty 2024, Poznań.